poniedziałek, 14 kwietnia 2014

Zwyczaje weselne Tatarów na ziemiach polskich

     Aby poznać początki obrzędów zaślubin, należy cofnąć się wstecz kilkaset lat. U schyłku IVX wieku na ziemiach polsko-litewskich zaczęli osiedlać się Tatarzy, którzy byli głównie uchodźcami politycznymi i byli reprezentantami wielu grup społecznych. Ich tradycja weselna była jedną z wielu, które zaznaczyły się wyraźnie również w kulturze polskiej, z pewnością też niektóre elementy zachowały się do dnia dzisiejszego.
"Ceremonia zaślubin odbywała się w domu rodziców panny młodej przy udziale imama i dwóch wekilów czyli świadków oraz zaproszonych gości. Przed ślubem narzeczony zaprasza do swego mieszkania imama oraz krewnych płci męskiej. Imam recytuje modlitwę, oprowadza młodą parę oraz gości trzy razy wokół mieszkania. Następnie wszyscy udają się do domu narzeczonej. Przed domem wita gości chlebem i solą krewna młodej. Jeszcze w okresie międzywojennym kobieta ta była niekiedy ubrana w kozuch wywrócony włosem na wierzch. Przy powitaniu Pan Młody, miejscowym zwyczajem, był obsypywany zbożem. Zwyczaj ten miał sprowadzić na młode małżeństwo bogactwo i szczęście. W pomieszczeniu, w którym ma się odbyć ceremonia zaślubin,ustawiony zostaje stół nakryty białym obrusem i mirtem. Na stole znajdują się dwie płonące świece, szklanka z woda, chleb oraz sól. Za stołem zasiada imam w towarzystwie wekilów. Naprzeciw nich na baranim kożuchu stają młodzi. Narzeczeni twarzami zwróceni są w kierunku Mekki. Przed udzieleniem ślubu imam pyta narzeczonego, jaką sumę przeznacza na odszkodowanie dla żony w razie rozwodu. Po czym wpisuje podana cyfrę w umowie małżeńskiej. Wygłosiwszy krótkie przemówienie do nowożeńców imam odmawia modlitwę. Następnie nakazuje zaharemić pannę młoda (zakryć twarz welonem). Po kolejnej modlitwie imam zamienia obrączki i pierwszy składa małżeństwu życzenia. Ze składaniem życzeń wiąż się dwa przesądy. Aby nie sprowadzić na nowożeńców ubóstwa, nie należy podawać im gołej ręki, lecz owiniętą w chusteczkę. Natomiast przy składaniu życzeń Pannie Młodej trzeba koniecznie dotknąć jej welonu. Po zaślubinach, gdy nowożeńcy przechodzą do domu pana młodego, sąsiedzi czynią im symboliczne przeszkody. Kładą w poprzek drogi żerdzie lub belki. Młodzi muszą złożyć im niewielka opłatę lub podarować jakiś drobiazg. Ślub u tatarów kończy się ucztą weselną połączoną z zabawą i tańcami. W czasie świąt i uroczystości religijnych na stole nie ma prawa pojawić się jakakolwiek potrawa z wieprzowego mięsa. Na święta przyrządzają Tatarzy własne tradycyjne potrawy - kołduny, bielusz, pierekaczewnik, cybulnik. Tradycyjny napój Tatarów syta czyli woda zagęszczona sycynowym miodem, podawany był niegdyś podczas wszystkich uroczystości rodzinnych. Obecnie napój ten wyszedł z użycia." (Euhemer. Przegląd Religioznawczy, 1978, tekst Piotr Borawski).
  
 Pierekaczewnik:

Cybulnik:
Bielusz:




4 komentarze :